Distillery: Ardbeg distillery
Eigenaar: Louis Vuitton Moët Hennessy
Opgericht: 1815
Regio:  Islay, islands
Prijs: € 105,- tot € 125,-

De distillery

Het is niet geheel duidelijk hoe lang de Ardbeg distillery bestaat, maar zeker vanaf 1794. Toen bestond de illegale distillery al, maar moest de productie staken vanwege een inval van de belastingdienst. Vanaf 1815 zijn ze commercieel whisky gaan maken, nog steeds 8 jaar voordat de Excise Act kwam.
De naam Ardbeg komt van Gealic “An Àird Bheag” wat ‘het kleine voorgebergte’ betekent.
In 1815 begon John McDougall de legale whiskybranderij. Het is een van de drie zuidelijke Islay distilleerderijen, samen met Laphroaig en Lagavulin.
Ze hebben een beetje een saaie geschiedenis, tot 1959 bleef de distilleerderij familiebezit en produceerden ze langzaam maar gestaag hun mooie product. Ardbeg was een bekende en geliefde whisky in Schotland en daarbuiten.
Tegenwoordig is het eigendom van Louis Vuitton Moët Hennessey (LVMH). Ze halen sinds 1989 hun mout van Port Ellen, omdat de moutvloer toen tijdens een verbouwing weggehaald is. De mout is op een sterkte van 55 ppm geturfd. Het water dat ze gebruiken halen ze uit een meer, Loch Uigeadail.
Ze gebruiken één peervormige wash still van 18.279 liter en één peervormige spirit still van 16.957 liter en maken daarmee zo’n 1.250.000 liter whisky per jaar. Ardbeg is op dit moment de populairste en snelst groeiende whisky van Islay.

Distillery summary

De distillery is uitgerust met:
1 wash still (18.279 liter) en 1 spirit still (16.957 liter)
6 houten washbacks van 23.500 liter (ik heb ook bronnen gevonden die zeggen dat 12 en 14 washbacks hebben. Dat klopt niet!)
Water uit Loch Uigeadail via pijpleiding naar de distillery
Productie: 1.250.000 liter per jaar

De whisky

Ardbeg Spectacular is een non-age statement (NAS) single malt whisky. De whisky is gelanceerd als speciale editie voor Ardbeg Day 2024 / Fèis Ìle.
Fèis Ìle (Fesh EEL), oftewel het Islay Festival, is een jaarlijks festival op Islay dat de rijke whiskycultuur en de lokale cultuur viert. Het evenement trekt whiskyliefhebbers van over de hele wereld voor whiskyproeverijen, rondleidingen door distilleerderijen, muziek en folkloristische evenementen. Het vindt altijd plaats in het laatste weekend van mei.

Voor deze whisky hebben ze iets speciaals gedaan. Het is de eerste keer dat Ardbeg gebruikmaakt van portwijnvaten (port casks), gecombineerd met hun traditionele ex-bourbon-rijping. Een deel van de spirit ligt dus de volledige tijd in second-fill port wine casks van Quinta Ruban. Volgens Dr. Bill Lumsden (Master Blender bij Ardbeg) heeft de spirit 13 en 15 jaar in deze port casks gerijpt. Het andere deel ligt in de traditionele ex-bourbon vaten. Deze twee delen worden gehuwd tot de uiteindelijke Ardbeg Spectacular. Het resultaat is een expressie vol contrasterende smaken: krachtige rokerigheid gecombineerd met verrassende zoete en florale tonen.
De whisky is unchill filtered en natuurlijk gekleurd, gebotteld op een sterkte van 46% ABV.
Ardbeg zelf noemt het een “phenolic phenomenon” – een karakteristieke explosie van turf, aroma’s, zoet en zout. Ze hebben ook een fenomenale verpakking gekozen, een doos die doet denken aan een circustent.

Leeftijd: NAS
Alcohol: 46%
Vaten: Port casks van Quinta Ruban en ex-bourbon barrels
Filtering: unchill filtered
Bijkleuring: nee, natuurlijk gekleurd

De beleving van dit circus-festijn

De kleur wordt ergens beschreven als “Ondergaande zon-oranje”, ik zou zeggen goudgeel.
De geur is allereerst de kenmerkende medicinale Islay-Ardbeg turf. Maar daarna gaat het geurencircus pas echt los. Er zit een heel scala aan geuren in, menthol op de eerste plaats, maar ook heidebloesem, eucalyptus, dennennaalden, leer en teer, aarde en ook nog specerijen (kruidnagel). 
De smaak is heel zacht, maar wel vol. Het is (uiteraard) weer eerst de medicinale peat, maar wel op een verlegen manier. De eerste slok is minder rijk dan de geur, maar later komt er toch een parade van smaken voorbij.
Ik proef zachte, donkere smaken, zoals donkere chocolade, zacht rood fruit (kers), zoet fruit (peer), leer en teer, munt, noten, aarde, heide en groene kruiden op de achtergrond.
De afdronk is erg lang en kruidig. De menthol blijft hangen en na een hele tijd eindigt die in een droge eikensmaak.

Water maakt dat de geur en smaak een heel stuk rustiger wordt, het pepertje is weg. De turf is matiger, meer naar de afdronk. De smaak is zoeter en zachter geworden… je moet ervan houden. Ik denk dat ik de whisky puur lekkerder vond, maar met water is die ook ‘spectaculair’!

Dit is echt een andere Ardbeg dan ik ooit heb geproefd, maar zeker een mooie aanvulling in de whiskykast… als je het aankunt om die kleuren erbij te zetten 😉