Wauw, weer een met een lastige uitspraak.
Er zijn twee manieren van uitspreken, één met de klemtoon op LAN in het midden en de andere is met de klemtoon op TRU. Van de Schotten hoor ik hoofdzakelijk de tweede, dus old bal-lan-TRU-an…laten we het daar maar op houden.
Waar wordt die gemaakt?
Deze geturfde Speysider komt van de Tomintoul (TOM in ’t owl) distillery.
Tomintoul is een zuidelijke Speyside distillery die sinds 1964 in bedrijf is. De oprichters waren Glasgow whisky traders Hey & Macleod en W. & S. Strong. De productie was in eerste instantie enkel voor blends. Scottish and Universal Investment Trust kocht de distillery in 1973, plaatste twee stills erbij en in 1974 kwam de eerste single malt naar buiten. Er volgden nog een paar overnames, in 2000 kwam het in de handen van Angus Dundee. Zij zijn nog steeds de eigenaars.
Ze hebben nu een capaciteit van 3.3 miljoen pure alcohol per jaar en hebben inmiddels een hele reeks whisky’s in hun portfolio.
Old Ballantruan
De waterbron waar Tomintoul het water vandaan haalt heet Old Ballantruan. Dat is de inspiratie voor de naam van deze geturfde variant. Het is echter niet de enige whisky die geturfd is. Ze hebben ook een Tomintoul variant, genaamd ‘with a peaty tang’. Daarnaast is er ook een NAS variant van deze Old Ballantruan.
De whisky
Het is dus een geturfde whisky die tien jaar heeft gerijpt. Het rijpen gebeurt in Amerikaanse ex-bourbon vaten. Het turfgehalte is 55 ppm, behoorlijk stevig dus. Dat past netjes in het geheel, deze whisky is namelijk gebotteld op 50% ABV. Vanwege deze alcoholsterkte hebben ze de whisky ook ongekoeld gefilterd en met z’n natuurlijke kleur de fles in gedaan.
De kleur, geur, smaak en karakter van de whisky.
De kleur is een diepe goudkleur.
De geur is heel mooi rustig en zoet. Het eerste wat ik ruik is een zoet, donker chocolade en turf. Daarnaast zit er een waas van zoet fruit op de achtergrond. Appels en citrus zijn de fruitjes die ik eruit haal.
De smaak is een bom! De eerste slok is mondvullend, misschien een beetje ‘overwhelming’ zelfs. Turf is het eerste wat ik proef, maar daar zit meteen ook het zoete fruit bij. De smaak is wat zwaarder dan de geur. Donkere chocolade, koffie, leer, barbecue…pfoeh! Niet een whisky voor een beginnende whisky drinker.
De afdronk is behoorlijk lang. De zoetheid neemt toe en gaat aan het eind over in teer en turfrook.
Vanwege dit karakter doe ik er een paar druppels water bij. Als je dat doet, wacht dan een minuut zodat het water z’n werk kan doen. Wals de whisky dan goed en begin opnieuw met ruiken en proeven.
De geur is veel zachter. Er is een zuurtje bijgekomen en de chocolade en turf is verdwenen.
De smaak is veel minder ‘overwhelming’, minder een bom. Het fruit is veel meer aanwezig, appel, sinaasappel en limoen, maar ook noten en fudge proef ik.
Met water is het een behoorlijk andere whisky geworden, maar ik moet eerlijk zeggen dat ik zonder water wel mooier vind…een lekker dikke whisky!